Archiwa: Historia - Strona 3 z 5

„Rusy” w Szopienicach. Opowieści o „wyzwoleniu”

4lut

Daniela DylusBrak komentarzy

Historia

„Rusy” w Szopienicach. Opowieści o „wyzwoleniu”

74 lata temu, 27 stycznia, Armia Czerwona wkroczyła do Szopienic. Mroźna sobota 1945 roku stała się jednym z ważniejszych dni w dziejach miejscowości. Przez wiele lat do wydarzeń, które wówczas się rozegrały, wracali zarówno historycy, jak i komunistyczni propagandziści. Oficjalnym peanom na cześć „wyzwolicieli”, które słyszano podczas uroczystych akademii, odpowiadały też przekazywane w zaciszu domowym opowieści. Niektóre z nich do dzisiaj wywołują silne emocje. Warto je poznać. Blisko. Coraz bliżej. LISTOPAD 1944 ROKU. Kwatera Główna Naczelnego Dowództwa ZSRR. Stalin analizuje plan operacji wojskowych nad Wisłą i Odrą. Marszałek Iwan Koniew, który przedstawił propozycję ataku, po latach będzie wspominał: Nawet na mapie wielkość Śląska i jego potęga wyglądały imponująco. Stalin, jak d...

29maj

Daniela DylusBrak komentarzy

Historia

Wehrmacht, groby i uczeni

Borki. Zieleń. Staw. Piasek. Wędkarze, wypoczywające rodziny, hasające psy, rowerzyści, biegacze, spacerowicze. Tu można wypocząć. Tu czas zdaje się płynąć nieco wolniej… A gdyby ten czas cofnąć? Wówczas Borki ukazałyby trochę inne oblicze. Wszechobecny piasek zachował tajemnice, które zostały ujawnione w niezwykle ciekawych okolicznościach… Borki – miejsce, w którym Mars zaprzyjaźnił się z Apollinem Dawno, dawno temu na prawym brzegu Brynicy nie było stawów, spacerowiczów, rowerzystów. Nad okolicą górowało za to niewielkie, płaskie wzniesienie. Już przed pierwszą wojną światową uzyskiwano z niego piasek podsadzkowy. Zapotrzebowanie na ten materiał rosło wraz z rozwojem okolicznych kopalń. Po rozpoczęciu działań wojennych wzniesienie pokryło się siecią licznych, choć niezbyt głębokich ...

3maj

RedakcjaBrak komentarzy

Historia

Gdzie jesteś, święty Florianie?

W cechowni budynku administracyjnego huty Uthemann w Szopienicach (z charakterystyczną drewnianą wieżyczką i zegarem) znajdował się ołtarz św. Floriana. W jego środkowej części znajdował się obraz olejny przedstawiający postać świętego Floriana, który wylewa wiaderko wody na płonącą chatkę znajdującą się w okolicy huty Uthemann. Obraz pochodzi z początków działalności zakładu i został wykonany specjalnie dla tego miejsca. W jego dolnej części nieznany malarz umieścił wizerunek huty Uthemann i wieży wodnej huty. Na co dzień płótno było zasłonięte specjalną żaluzją. Gdy zbliżało się święto patrona hutników i strażaków, odsłaniano obraz i przyozdabiano oraz oświetlano cały ołtarz. Po uroczystościach płótno było ponownie zasłaniane. Kiedy huta Uthemann przestała pracować, obraz zniknął. P...

Stały na stacji lokomotywy… czyli początki szopienickiej kolei

6kwi

Daniela Dylus1 komentarz

Historia

Stały na stacji lokomotywy… czyli początki szopienickiej kolei

Co łączy mieszkańców Dąbrówki Małej, Szopienic, Janowa, Nikiszowca i Giszowca? Od 2018 roku [do 2020 - przyp. red.] - „Miesięcznik Roździeński”. Od blisko 150 lat - połączenie kolejowe. To wystarczający powód, aby historię kolei na łamach nowego czasopisma omówić w pierwszej kolejności. Północ-Południe po szopienicku Szopienice Południowe – Szopienice Północne. Dwie stacje, oddalone od siebie o ponad 200 metrów. Między nimi Park Olimpijczyków i Ogród Dworcowy. Wizyta tutaj nie nastraja optymistycznie. Popadające w ruinę zabudowania kolei towarowej, domy, których nie remontowano od lat, chaszcze. Nawet stacja osobowa, niedawno odnowiona, sprawia wrażenie opustoszałej – nie kupimy już tu biletu w kasie ani gazety w kiosku, nie ogrzejemy się w poczekalni, Ten widok jest szczególnie przykr...

24sty

Michał BulsaBrak komentarzy

Historia

Willa Augustyna Rzepki

Przy ul. gen. Józefa Hallera 70 w Dąbrówce Małej znajduje się historyczny budynek z lat trzydziestych XX wieku (około 1936–1938). Czterokondygnacyjny obiekt w rejonie węzła drogowego alei Walentego Roździeńskiego z ulicą gen. Józefa Hallera jest dziś siedzibą oddziału firmy „Komandor Śląsk”. Jednak nie każdy zna historię tego miejsca. Budynek to dawna willa mieszkalna, wzniesiona w stylu funkcjonalistycznym (funkcjonalnego modernizmu), dla rodziny Augustyna Rzepki (ur. 3 sierpnia 1892, zm. 21 maja 1951 w Dąbrówce Małej) – powstańca śląskiego, działacza narodowego i naczelnika gminy Dąbrówka Mała w latach 1930-1939 (stąd potoczne określenie „willa Rzepki”). W 1939 roku willę zajęli Niemcy, a w styczniu 1945 roku została rozszabrowana przez wkraczającą Armię Czerwoną i miejscowych przestę...

26cze

RedakcjaBrak komentarzy

Historia

Borki

Zabudowa osiedla jest złożona z dwukondygnacyjnych obiektów o prostej architekturze, w trój-szeregowym układzie urbanistycznym, jako typowa dla osiedla patronackiego. Część z nich jest wtórnie przebudowana, a dwa obiekty wyburzono między 2014 a 2015 rokiem. Budynki pierwotnie nie posiadały warstwy tynku i charakteryzowały się widoczną ceglaną elewacją. Każdy obiekt wzniesiono na planie prostokąta, z zewnętrzną klatką schodową. Budynki nakryto dwuspadowym dachem. Pierwotnie do osiedla prowadziła brama na wjeździe w postaci łuku nad drogą, a domy były połączone murami. Wewnątrz całego założenia urbanistycznego znajdowały się specjalne piece do pieczenia chleba, a także komórki i chlewiki.We wnętrzach części obiektów zachowały się drewniane klatki schodowe wraz z balustradami. Miejscowość...

Firma Eryk Jacobsen, Roździeń-Szopienice

5cze

Michał MalinaBrak komentarzy

Historia

Firma Eryk Jacobsen, Roździeń-Szopienice

Fabryka wyrobów blacharskich, blacharstwo, nakrycia dachów, instalacja, zakładanie piorunochronów, wyroby asfaltowe itp. Wydobywanie piasku i szutru. Tel.: 353 - Urząd Katowice, 89 - Urząd Szopienice. Fabryka papy dachowej i produktów smolnych - tel. 1007 Urząd Mysłowice. Tak przeszło 100 lat temu reklamowała się firma Eryka Jacobsena. Nazwisko to znane jest po części mieszkańcom Szopienic, ale czy wiemy coś więcej? Firma Jacobsen została założona w 1840 r. w Mysłowicach, przez Erazma Jacobsena, który przybył do Mysłowic z Danii. W 1869 r. przyjął on obywatelstwo niemieckie. W tym samym roku prowadzenie przedsiębiorstwa objął jego syn Hugon Jacobsen i prowadził je przez 26 lat. 9 maja 1895 r. po jego śmierci firmę objął urodzony w dniu 3 czerwca 1874 r. Eryk Jacobsen. Firma wykony...

15maj

RedakcjaBrak komentarzy

Historia

Bitwa pod Szopienicami w 1863 r.

Mało znanym jest fakt, że w Powstaniu Styczniowym brali także udział Górnoślązacy, a dotąd żaden z polskich historyków nie wspomniał, że na terenie Górnego Śląska zakończył się epilog bitwy powstańców z pograniczną strażą rosyjską, bitwy rozpoczętej na polach między Sosnowcem a Szopienicami dnia 7 lutego 1863 roku. Uczestnikami Powstania Styczniowego byli znani działacze z czasów odrodzenia narodowego na Górnym Śląsku: ś. p. Marcin Kopiec i naówczas urzędnik w Mysłowicach ś. p. Gambiec. Ponadto doraźny udział wzięli w bitwie lutowej mieszkańcy Szopienic i Małej Dąbrówki: Morgała, Lelek i Kołłątaj. Ten ostatni dostąpił takiego zaszczytu, że za okazane męstwo dowódca oddziału państwowego Teodor Cieszkowski odznaczył go biało-czerwoną kokarda narodową. Bitwę pod Szopienicami doś...

Ciekawostki meteorologiczne z Roździenia i Szopienic

8maj

RedakcjaBrak komentarzy

Historia

Ciekawostki meteorologiczne z Roździenia i Szopienic

W ostatnim czasie pogoda plecie nam figle. Zobaczmy jak było kiedyś! W maju 1905 roku było tak gorąco, że w różnych dniach przerywano naukę w szkole. 10 listopada 1923 spadł śnieg. Leżał krótko ale był wielkim postrachem dla ludzi. Ludność nie zdążyła zakupić kartofli, kapusty i węgla. Od 21 grudnia 1923 do 2 stycznia 1924 miały miejsce ogromne zawieje śnieżne. Zasypane były drogi i tory. Pociągi całymi dniami stały na torowiskach „zostawiając pasażerów na pastwę głodu i mrozu”. Zorganizowano pociągi ratunkowe. Najzimniejszym dniem był 4 stycznia (- 23 °C). Topiąc się śnieg tworzył stawy, które stanowiły kolejną przeszkodę dla dzieci. Wakacje zimowe przedłużono do 16 stycznia. W lutym 1924 roku topniejące śniegi wyrządziły ogromne szkody budynkom i wodociągom. Został też uszko...

Ciekawostki szkolne z Roździenia i Szopienic

24kwi

RedakcjaBrak komentarzy

Historia

Ciekawostki szkolne z Roździenia i Szopienic

W kronice pierwszej szkoły w Roździeniu obok szczegółowych danych dotyczących szkolnictwa znajdujemy informacje związane pośrednio lub w ogóle niezwiązane z edukacją. Przedstawiają one ważne dla środowiska lokalnego wydarzenia. Pozwalają po latach odtworzyć historię miejsca, w którym rodzili się, uczyli, pracowali, bawili i umierali nasi dziadkowie. Prowadzona była ona przez głównego nauczyciela spełniającego funkcję kronikarza. Niestety nie wszystkie wiadomości były zapisywane sumiennie i czytelnie. Mimo to jest ona bogatym źródłem informacji. Ciekawostki szkolne W szkole dbano o sprawność fizyczną uczniów. W tym celu na gruncie podarowanym przez właściciela ziemskiego przygotowano nawierzchnię i utworzono plac sportowy. Na wiosnę 1875 roku do szkoły sprowadzono przyrządy gimnastyczne...