wtorek, 23 kwietnia

Firma Eryk Jacobsen, Roździeń-Szopienice

Fabryka wyrobów blacharskich, blacharstwo, nakrycia dachów, instalacja, zakładanie piorunochronów, wyroby asfaltowe itp. Wydobywanie piasku i szutru. Tel.: 353 – Urząd Katowice, 89 – Urząd Szopienice. Fabryka papy dachowej i produktów smolnych – tel. 1007 Urząd Mysłowice. Tak przeszło 100 lat temu reklamowała się firma Eryka Jacobsena. Nazwisko to znane jest po części mieszkańcom Szopienic, ale czy wiemy coś więcej?

Eryk Jacobsen

Firma Jacobsen została założona w 1840 r. w Mysłowicach, przez Erazma Jacobsena, który przybył do Mysłowic z Danii. W 1869 r. przyjął on obywatelstwo niemieckie. W tym samym roku prowadzenie przedsiębiorstwa objął jego syn Hugon Jacobsen i prowadził je przez 26 lat. 9 maja 1895 r. po jego śmierci firmę objął urodzony w dniu 3 czerwca 1874 r. Eryk Jacobsen. Firma wykonywała wówczas wszystkie roboty blacharskie i instalacyjne.

Willa Jacobsena – lata 30/40 XX w., fot. Allegro

7 lutego 1902 r. Eryk Jacobsen kupił od Ottona Wagnera fabrykę papy dachowej w Mysłowicach, a w dniu 1 października 1907 r. zakupił od mistrza blacharskiego Juliusa Vogla warsztat blacharski i teren budowlany w Roździeniu. Co ciekawe, Julius Vogel będąc mistrzem blacharskim (Klempnermeister) wykonał w darze krzyż wieńczący wieżę kościoła ewangelickiego oraz kinkiety i żyrandole, które możemy podziwiać po dziś dzień.  Po przeprowadzce na teren Roździenia Eryk Jacobsen prowadził przedsiębiorstwo stale je rozbudowując. Firma nabyła doły piaskowe, z których wydobyty piasek służył do fabrykacji papy dachowej. W 1910 r. wielki pożar zniszczył fabrykę tektury (papy) w Mysłowicach. [Gazeta Robotnicza, 1910, R. 20, nr 10]. Została ona w późniejszych latach odbudowana.

Willa przy ul. ks. bpa Herberta Bednorza 60 została wybudowana na początku XX wieku (między 1902 a 1910 rokiem) w stylu historyzującym, jako obiekt administracyjny. Murowany budynek z cegły, o powierzchni 373,08 metrów kwadratowych, posiada charakterystyczną szachulcową dekorację oraz dach o konstrukcji drewnianej, nakryty blachą falistą (pierwotnie dachówką). Co ciekawe w tym miejscu na mapie górniczej z 1902 roku jest oznaczona szkoła (niem. Schule), jednak o innym rozplanowaniu. Sugeruje to, że obecny obiekt powstał po tej dacie. W czasie III powstania śląskiego Willa Jacobsena była główną kwaterą powstańczą – przebywał w nim Wojciech Korfanty, skąd redagował i kolportował czasopismo „Powstaniec”. Mieścił się tu także Wydział Przywozu i Wywozu Komitetu Czerwonego Krzyża w Szopienicach. Eryk Jacobsen z Roździenia był honorowym starszym cechmistrzem Cechu Przymusowego Blacharzy i Instalatorów na miasto i powiat Katowice.

Miniaturowa lampa „reklamowa” Jacobsena, fot. Allegro

Przedsiębiorstwo blacharskie, obejmujące blacharstwo budowlane, krycie dachów wszelkiego rodzaju, wykonywanie robót blacharskich, wzrastało z roku na rok i rozszerzało swój zakres pracy przez przyjmowanie robót instalacyjnych, od i nawadniających, kanalizacyjnych ogrzewalnych, piorunochronów itp. Firma wykonywała również roboty asfaltowe.

Od 1 października 1908 r. był współpracownikiem firmy Markus, który w 1919 r. został współwłaścicielem firmy, pracującej jednak nadal pod dawną nazwą Eryk Jacobsen.

Eryk Jacobsen był również radnym gminy Roździeń. Możemy go zobaczyć na pamiątkowej fotografii ostatniego zarządu i rady gminy Roździeń (zaznaczony białą strzałką).

Ostatni zarząd i rada gminy Roździeń

Firma Eryk Jacobsen była znana również z produkcji lamp górniczych. Lampy produkcji Jacobsena cieszą się do dziś wielkim uznaniem wśród kolekcjonerów.

Zarządzeniem władz na podstawie rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 12. XI. 1927 r. (Dz. U. R. P. Nr. 102, poz. 883), oraz rozporządzenia Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Ministerstwa Spraw . Wojskowych z dnia 29. VII. 1930 r. (Dz. U. R. P. Nr.. 58, poz, 470), ogłoszono listę kolejności osób zobowiązanych do dostarczenia samochodów i motocykli itp. jako środków przewozowych na rzecz wojska w czasie pokoju w powiecie katowickim. Na liście znalazł się Eryk Jacobsen, zamieszkały przy ul. M. Piłsudskiego 48 — 2 samochody osobowe i 1 półciężarowy.
Śląsko-Dąbrowski Dziennik Wojewódzki, 1947, nr 1

Na mocy Zarządzenia nr 5 Przewodniczącego Wojewódzkiej Komisji ds. upaństwowienia przedsiębiorstw w Katowicach z dnia 20 grudnia 1946 r. Przedsiębiorstwo instalacyjnowodne, Jacobsen Erik. Szopienice, ul. Towarowa 1 zostało upaństwowione.

Informacje nt. historii firmy zaczerpnięto z broszury jubileuszowej przedsiębiorstwa [zbiory własne autora].
Willa Jacobsena, ul. Bednorza 60, fot. M. Malina

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *