Lata siedemdziesiąte XX wieku należy zaliczyć jako lata, w których nastąpiła zasadnicza rekonstrukcja techniczna Huty działającej jeszcze pod nazwą Zakłady Cynkowe Szopienice. W tym okresie zmieniło się zasadniczo oblicze przedsiębiorstwa w wyniku czego zmienił się też jego profil produkcyjny z typowo hutniczego na hutniczo-przetwórczy.
Tradycyjne technologie związane z produkcją cynku zostały zastąpione technologiami przetwórstwa miedzi i jej stopów. Lata siedemdziesiąte stanowiły okres rozwoju w skali dotychczas nienotowanej w historii Huty.
Projekt nowej inwestycji opracowało Biuro Projektów ,,Bipromet” z Katowic, przyjmując dla całego zadania nazwę ,,Zakład Przetwórstwa Miedzi” Powyższy projekt podzielono na dwa przedsięwzięcia inwestycyjne:
- Budowa walcowni bruzdowej miedzi
- Budowa walcowni taśm z miedzi i jej stopów:
- Budowa odlewni wałków i tulei,
- Budowa obiektów infrastruktury przemysłowej.
O zmianach jakie miały zajść w Hucie świadczyć może fakt doprowadzenia do zmiany nazwy Zakłady Cynkowe Szopienice na ,,Huta Metali Nieżelaznych ,,Szopienice” w 1972 roku.
Przedsięwzięcie budowy Zakładu Przetwórstwa Miedzi rozpoczęto od budowy walcowni bruzdowej miedzi w 1970r. W dniu 16 marca 1973 roku, ukończona została budowa z rozruchem mechanicznym i technologicznym walcowni bruzdowej miedzi.
W skład linii walcowniczej wchodzą urządzenia:
- piec pokroczny opalany gazem według projektu firmy Heutrey z Francji wybudowany w kooperacji z ZMPMN ,,Zamet” Strzybnica,
- linia walcownicza według projektu firmy Morgan z USA, która została wykonana w części mechanicznej przez firmę Bronx z Wielkiej Brytanii oraz przez firmę ASEA ze Szwecji w części elektrycznej.
Proces technologiczny walcówki miedzi realizowano poprzez podgrzewanie do temperatury 8500-8700°C wlewków (tzw. wirebarsy) o masie 125 kg w piecu grzewczym.
Następnie poprzez stół obrotowy podgrzane wlewki kierowane były do klatek walcowniczych gdzie walcowano je bez naciągu, przy intensywnym chłodzeniu emulsją.
Dalsze walcowanie realizowane było w bloku pośrednim oraz bloku wykańczającym.
Walcówka po wyjściu z ostatniej klatki walcowniczej kierowana była poprzez rury do zespołu zwijarek, w którym chłodzono ją do temperatury 950°C. Linię walcowniczą zamykają zwijarki kręgów, układ samotoków, wiązarki kręgów oraz zasobnik 5-ramienny. Produktem walcowni bruzdowej była walcówka miedziana o średnicy 6,35 do 18 mm ze stopniowaniem, co 1 mm. Docelowa zdolność produkcyjna 80 000 ton/rok.
W lutym 1990 roku została zakończona produkcja w walcowni bruzdowej. Następnie cała linia walcownicza została sprzedana do Australii gdzie po adaptacji produkowano stal zbrojeniową.
Kazimierz Tomczak
www.muzeumcynku.katowice.pl
Zdjęcia dzięki uprzejmości p. Piotra Filipka
Po zatrzymaniu produkcji