czwartek, 25 kwietnia

Krótka historia Szkoły Podstawowej nr 46 w Katowicach

Szkoły Podstawowej nr 46, którą pamięta wielu mieszkańców Dąbrówki Małej i Burowca, już nie ma. Warto jednak przypomnieć jej dzieje, a zwłaszcza w jaki sposób powstała.

W 1860 roku założono komitet dla utworzenia własnej szkoły ludowej dla kolonii Burowiec w gminie Dąbrówka Mała. Początkowo, od 1 lipca 1867 roku, dzieci odbywały naukę w wynajętej sali (istniała tylko jedna klasa). Instytucję określano mianem „Schule zu Burowietz”. Nie wiadomo dokładnie, gdzie znajdował się budynek wynajmowany na potrzeby pierwszej burowieckiej szkoły; prawdopodobnie mieścił się w okolicach obecnego budynku o adresie ul. gen. Józefa Hallera 60. Dopiero w latach 1876–1877 wybudowano nowy obiekt na rogu drogi z Burowca do Dąbrówki i drogi w kierunku dworu (odpowiednio dzisiejsze ulice gen. J. Hallera i Deszczowa). Środki finansowe na budowę szkoły pochodziły z różnych źródeł, m.in. z kasy gminy Dąbrówka Mała oraz z tzw. funduszu wolnych kuksów. Fundusz taki istniał przy każdej kopalni (spółce górniczej), a składało się na niego 6 kuksów (udziałów) z ogólnej liczby 128. Udziałowcy dzielili się zyskami oraz ponosili straty ze 122 kuksów, natomiast pozostałe były niezależne od ewentualnych strat. Z nich pokrywano najczęściej wypłaty zapomogowych kas brackich, utrzymanie szpitali zakładowych, czy budowę i utrzymanie kościołów i szkół.

W 1877 roku utworzono drugą klasę, a w 1899 roku do szkoły w Burowcu uczęszczało już 312 uczniów. Od 1890 roku w szkole pracował Bruno Binder. W 1894 roku jej kierownikiem był nauczyciel Theophil Mokrosch. Na początku XX wieku placówka uzyskała nazwę Katolicka Szkoła Ludowa nr II (niem. Katholische Volksschule II). Gmach szkolny mieścił się przy Louisenstrasse (obecnie przebudowany obiekt przy ul. gen. Józefa Hallera 60, gruntownie zmodernizowany w dwudziestoleciu międzywojennym). W 1902 roku szkoła w Burowcu liczyła sześć klas, do których uczęszczało 438 dzieci, natomiast w roku 1907 – siedem klas i 497 dzieci (wszystkie wyznania katolickiego). Po wybudowaniu „czerwonej szkoły” (przy obecnej ul. J. Grzegorzka 4 w Dąbrówce Małej) placówka w Burowcu zmieniła numer z II na III. W 1911 roku uczyli w niej: Theophil Mokrosch (kierownik), Mateusz Dudek, Hugo Bannowski, Joseph Melzer, Paul Marwan, Ihnaz Kansy, Max Stoklossa i Alojzy (Alois) Muras. Od 1921 roku kierownikiem placówki był nauczyciel Ludwig.

W okresie międzywojennym placówka nosiła nazwę „Publiczna Szkoła Powszechna nr 3 w Małej Dąbrówce”, a prawdopodobnie w latach 30. XX wieku jej patronem został Adam Mickiewicz. Po II wojnie światowej placówka otrzymała nr 6, a w 1960 roku stała się Szkołą Podstawową nr 46 im. Adama Mickiewicza. Z racji powstania nowych osiedli mieszkaniowych i wzrostu liczby dzieci zdecydowano się na budowę zupełnie nowego obiektu, gdyż gmach szkolny przy obecnej ul. gen. J. Hallera 60 (wówczas ul. Zjednoczenia Partii) był za mały. Ukończony gmach nowej szkoły podstawowej przy ul. P. Dytrycha 55 (dziś ul. Deszczowa 14) oddano do użytku 11 października 1971 roku . Stary budynek przy ul. Zjednoczenia Partii 60, pierwotnie planowany do wyburzenia, od 1975 roku jest siedzibą przedszkola (obecnie Miejskie Przedszkole nr 60), a w 1983 roku ulokowano tu także Zespół Szkół Handlowych im. Konstantego Rokossowskiego (wcześniej miał siedzibę przy obecnej ul. Zygmunta Waltera Jankego 160 w Piotrowicach).

Szkoła Podstawowa nr 46 im. Adama Mickiewicza działała w takim kształcie do końca lat 90. XX wieku. W związku z reformą oświaty w 1999 roku nastąpiły znaczące zmiany. Władze miasta zadecydowały, że Szkoła Podstawowa nr 46 zostanie przekształcona w gimnazjum. W 1999 roku w budynku przy ul. Deszczowej 14 rozpoczął działalność Zespół Szkół Ogólnokształcących nr 12, składający się ze Szkoły Podstawowej nr 46 i nowo powołanego Gimnazjum nr 11. W dniu 31 sierpnia 2005 roku swoją działalność zakończyła wygaszona Szkoła Podstawowa nr 46, a tym samym również zespół szkół. Od 1 września tegoż roku w gmachu działało jedynie Gimnazjum nr 11 im. A. Mickiewicza.

W 2017 roku przeprowadzono kolejną reformę edukacji. Na jej mocy wprowadzono ośmioklasową szkołę podstawową oraz czteroletnie licea, pięcioletnie technika i szkoły branżowe. W związku z tym 1 września 2017 roku Gimnazjum nr 11 zostało zlikwidowane i włączone w strukturę Szkoły Podstawowej nr 45 im. K. Makuszyńskiego. Budynek przy ul. Deszczowej 14 był więc filią SP45, w której uczyły się roczniki gimnazjalne. Ostatecznie uczniowie opuścili mury tego obiektu w czerwcu 2019 roku. Tym samym historia publicznej placówki dobiegła końca  mając za sobą 150 lat istnienia (1860–2019).

W czerwcu 2019 roku zabudowania przy ul. Deszczowej 14 (po zlikwidowanym Gimnazjum nr 11) zostały wydzierżawione przez władze miasta Stowarzyszeniu Na Rzecz Edukacji i Rodziny „Węgielek”. Stowarzyszenie prowadzi w budynku Szkołę Podstawową dla Chłopców „Kuźnica”.

1 komentarz

  • Sławek

    Na zdjęciu kilku nauczycieli, którzy mnie jeszcze uczyli pomiędzy 1974-1981: 3 od lewej pani Bołądź (uczyła muzyki i była sekretarze PZPR w szkole ), dalej pani Gajda (historia), w narożniku pan Tadeusz Cholewa (biologia, chemia), z tyłu 2 od prawej to pani woźna, która miała mieszkanie w części budynku szkoły. Z przodu na krzesłach 3 od lewej pani Trzcionka (geografia i ZPT) oraz pani Dryszel (j. polski). Niektórych jeszcze trochę rozpoznaję, ale nazwisk nie pamiętam. Może ktoś pomoże?

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *