piątek, 29 marca

Tag: historia

Spacery historyczne po Szopienicach
Kultura

Spacery historyczne po Szopienicach

Fundacja z Pasją zaprasza do udziału w spacerach historycznych po Szopienicach W najnowszej odsłonie zaprezentowane zostana 3 spacery po katowickiej dzielnicy Szopienice. Na pierwszym z nich wrócimy do XIX wieku,czyli czasów, gdy w Szopienicach i Roździeniu mieszkali obok siebie katolicy, ewangelicy i Żydzi; imigranci zarobkowi z Królestwa Polskiego (np. Sosnowca), Galicji (Jaworzna), przybysze z Włoch czy urzędnicy z Niemiec. Wrócimy do czasów budowy kościoła św. Jadwigi i poszukamy śladów osób, które obchodziły szabat. Przypomnimy ludzi, którzy cieszyli się autorytetem: ks. Konrada Ściborskiego, ks. Józefa Dembończyka czy doktora Stauba. To będzie krótkie repetytorium z historii szopienickiego Kościoła i gminy żydowskiej. Spacer poprowadzi Daniela Dylus  – nauczycielka języka polskiego...
23 czerwca // Spacer po Nikiszowcu
Wydarzenia

23 czerwca // Spacer po Nikiszowcu

Wraz z Fundacją z Pasją zapraszamy 23 czerwca o 18:00 na spacer historyczny po Nikiszowcu, który poprowadzi Joanna Tofilska. Joanna Tofilska – historyk, kierownik Działu Historii Muzeum Historii Katowic. Zajmuje się m.in. historią Giszowca i Nikiszowca. Jest autorką publikacji: Katowice Nikiszowiec. Miejsce, ludzie, historia, Katowice 2007; Nikiszowiec 1908 – 2008. Z dziejów osiedla i parafii, Katowice 2009; Giszowiec. Monografia historyczna, Katowice 2016. Podczas spaceru zaprezentowane zostanie zabytkowe osiedle górnicze wybudowane w drugim dziesięcioleciu XX w. dla pracowników kopalni „Giesche”. W skład unikatowej pod względem architektonicznym zabudowy osiedla oprócz budynków mieszkalnych wchodzą również liczne obiekty użyteczności publicznej – dawna gospoda (obecnie poczta), ciąg sk...
Bitwa pod Szopienicami w 1863 r.
Historia

Bitwa pod Szopienicami w 1863 r.

Mało znanym jest fakt, że w Powstaniu Styczniowym brali także udział Górnoślązacy, a dotąd żaden z polskich historyków nie wspomniał, że na terenie Górnego Śląska zakończył się epilog bitwy powstańców z pograniczną strażą rosyjską, bitwy rozpoczętej na polach między Sosnowcem a Szopienicami dnia 7 lutego 1863 roku. Uczestnikami Powstania Styczniowego byli znani działacze z czasów odrodzenia narodowego na Górnym Śląsku: ś. p. Marcin Kopiec i naówczas urzędnik w Mysłowicach ś. p. Gambiec. Ponadto doraźny udział wzięli w bitwie lutowej mieszkańcy Szopienic i Małej Dąbrówki: Morgała, Lelek i Kołłątaj. Ten ostatni dostąpił takiego zaszczytu, że za okazane męstwo dowódca oddziału państwowego Teodor Cieszkowski odznaczył go biało-czerwoną kokarda narodową. Bitwę pod Szopienicami doś...
Z dziejów gminy żydowskiej w Roździeniu – Szopienicach
Historia

Z dziejów gminy żydowskiej w Roździeniu – Szopienicach

Piątkowe popołudnie. W kilkudziesięciu szopienickich i roździeńskich domach zapłonęły świece. Zapaliły je panie domu. Następnie kobiety przesłoniły oczy dłońmi, odmówiły modlitwę za domowników i wypowiedziały błogosławieństwo. Uczyniły tak, wspominając Sarę, żonę Abrahama. Wkrótce w mieszkaniach rozległy się słowa: „Szabat szalom!”. A później  wszyscy domownicy mogli zasiąść do uroczystego posiłku. Nazajutrz niektóre sklepy w naszej miejscowości były zamknięte. Ich właściciele świętowali, pamiętając, iż nawet Bóg po sześciu dniach stworzenia odpoczął. Współwyznawcy Rosenthala Z dziejów gminy żydowskiej w Roździeniu – Szopienicach We współczesnych Szopienicach ze świecą (i to nie szabatową) można szukać wyznawców judaizmu. Trudno sobie wyobrazić, że na przełomie XIX i XX wieku mieszkał...
Edukacja powszechna w Roździeniu i Szopienicach
Historia

Edukacja powszechna w Roździeniu i Szopienicach

W poprzednim odcinku historii edukacji w naszej dzielnicy pisaliśmy o pierwszej powszechnej szkole w Roździeniu,  która z czasem  ze względu na powiększającą się liczbę dzieci okazała się za mała. Nie było innego wyjścia jak tylko zrealizować plan budowy odrębnego obiektu dla dzieci z Szopienic. Zarząd Szkolny otrzymał propozycję kupna działki od państwa Tiele-Winklerów. Cena za 1m2 wynosiła 5 marek i była za wysoka. Ostatecznie zdecydowano się kupić 2 morgi ziemi przy szosie mysłowickiej od pani kupcowej Weihs za cenę 10000 marek. Lokalizacja została zatwierdzona, a koszty budowy obliczono na 60 000 marek. Sporządzenie rysunków budowy i kosztorysu zarząd szkolny zlecił mistrzowi budowlanemu panu Ritschelowi    z Roździenia. Po ich wykonaniu zarząd zatwierdził budowę i ogłosił publiczny pr...
Anton Uthemann
Ludzie

Anton Uthemann

Anton Uthemann (ur. 12 IV 1862 w Monschau, zm. 9 VII 1935 w Bad Lauterberg im Harz) − tajny radca górniczy, dyrektor generalny koncernu Georg von Giesche’s Erben (pol .Spadkobiercy Georga von Giesche) w latach 1905-1913; jeden z „budowniczych” obecnych dzielnic Katowic - Giszowca i Nikiszowca. Pochodził z niemieckiej rodziny przemysłowców, osiadłej na pograniczu Belgii i Francji (ojciec studiował budownictwo). Ukończył Friedrichsgymnasium w Kassel (zdał tam maturę w 1881), następnie studiował w Berlinie i Monachium. Pracował w Głównym Urzędzie Górniczym we Wrocławiu (w 1885 zdał w nim egzamin referenderski), kopalniach w carskiej Rosji i Niemczech oraz w kopalniach na Śląsku: Heinitz (obecnie Kopalnia Węgla Kamiennego „Rozbark”) i „Kleofas”. W roku 1905, po Friedrichu Bernhardim, objął...
Georg von Giesche
Ludzie

Georg von Giesche

Georg von Giesche (29 X 1653 r. w Smardzowie, zm. 26 IV 1716 we Wrocławiu) - niemiecki kupiec, handlowiec i przedsiębiorca. Założył przedsiębiorstwo, które z czasem stało się jednym z potentatów górniczo-hutniczych w Europie. Początkowo zajmował się sprzedażą sukna we Wrocławiu, następnie przejął kilka sklepów z tej branży. Podczas podróży po Górnym Śląsku zwrócił uwagę na wydobywane w okolicach Bytomia rudy cynku. Zwrócił się do cesarza o nadanie przywileju wyłączności wydobycia i handlu galmanem na Śląsku. Uzyskał takie prawo w 1704 roku, początkowo na okres 20 lat. Dodatkowo w 1712 roku z rąk cesarza Karola VI Habsburga otrzymał dziedziczny tytuł szlachecki i herb. Po śmierci Georga von Giesche jego spadkobiercy rozszerzyli zakres działalności firmy. Dzięki przedsiębiorstwu powstały obe...