środa, 4 grudnia

Tag: poniedziałki z historią

Borki
Historia

Borki

Zabudowa osiedla jest złożona z dwukondygnacyjnych obiektów o prostej architekturze, w trój-szeregowym układzie urbanistycznym, jako typowa dla osiedla patronackiego. Część z nich jest wtórnie przebudowana, a dwa obiekty wyburzono między 2014 a 2015 rokiem. Budynki pierwotnie nie posiadały warstwy tynku i charakteryzowały się widoczną ceglaną elewacją. Każdy obiekt wzniesiono na planie prostokąta, z zewnętrzną klatką schodową. Budynki nakryto dwuspadowym dachem. Pierwotnie do osiedla prowadziła brama na wjeździe w postaci łuku nad drogą, a domy były połączone murami. Wewnątrz całego założenia urbanistycznego znajdowały się specjalne piece do pieczenia chleba, a także komórki i chlewiki.We wnętrzach części obiektów zachowały się drewniane klatki schodowe wraz z balustradami.  Miejscowość...
Bitwa pod Szopienicami w 1863 r.
Historia

Bitwa pod Szopienicami w 1863 r.

Mało znanym jest fakt, że w Powstaniu Styczniowym brali także udział Górnoślązacy, a dotąd żaden z polskich historyków nie wspomniał, że na terenie Górnego Śląska zakończył się epilog bitwy powstańców z pograniczną strażą rosyjską, bitwy rozpoczętej na polach między Sosnowcem a Szopienicami dnia 7 lutego 1863 roku. Uczestnikami Powstania Styczniowego byli znani działacze z czasów odrodzenia narodowego na Górnym Śląsku: ś. p. Marcin Kopiec i naówczas urzędnik w Mysłowicach ś. p. Gambiec. Ponadto doraźny udział wzięli w bitwie lutowej mieszkańcy Szopienic i Małej Dąbrówki: Morgała, Lelek i Kołłątaj. Ten ostatni dostąpił takiego zaszczytu, że za okazane męstwo dowódca oddziału państwowego Teodor Cieszkowski odznaczył go biało-czerwoną kokarda narodową. Bitwę pod Szopienicami doś...
Ciekawostki meteorologiczne z Roździenia i Szopienic
Historia

Ciekawostki meteorologiczne z Roździenia i Szopienic

W ostatnim czasie pogoda plecie nam figle. Zobaczmy jak było kiedyś! W maju 1905 roku było tak gorąco, że w różnych dniach przerywano naukę w szkole. 10 listopada 1923 spadł śnieg. Leżał krótko ale był wielkim postrachem dla ludzi. Ludność nie zdążyła zakupić kartofli, kapusty i węgla. Od 21 grudnia 1923 do 2 stycznia 1924 miały miejsce ogromne zawieje śnieżne. Zasypane były drogi i tory. Pociągi całymi dniami stały na torowiskach „zostawiając pasażerów na pastwę głodu i mrozu”. Zorganizowano pociągi ratunkowe. Najzimniejszym dniem był 4 stycznia (- 23 °C). Topiąc się śnieg tworzył stawy, które stanowiły kolejną przeszkodę dla dzieci. Wakacje zimowe przedłużono do 16 stycznia. W lutym 1924 roku  topniejące śniegi wyrządziły ogromne szkody budynkom i wodociągom. Został też uszko...
Ciekawostki szkolne z Roździenia i Szopienic
Historia

Ciekawostki szkolne z Roździenia i Szopienic

W kronice pierwszej szkoły w Roździeniu obok szczegółowych danych dotyczących szkolnictwa znajdujemy informacje związane pośrednio lub w ogóle niezwiązane z edukacją. Przedstawiają one ważne dla środowiska lokalnego wydarzenia. Pozwalają po latach odtworzyć historię miejsca, w którym rodzili się, uczyli, pracowali, bawili i umierali nasi dziadkowie. Prowadzona była ona przez głównego nauczyciela spełniającego funkcję kronikarza. Niestety nie wszystkie wiadomości były zapisywane sumiennie i czytelnie. Mimo to jest ona bogatym źródłem informacji. Ciekawostki szkolne W szkole dbano o sprawność fizyczną uczniów. W tym celu na gruncie podarowanym przez właściciela ziemskiego przygotowano nawierzchnię i utworzono plac sportowy. Na wiosnę 1875 roku do szkoły sprowadzono przyrządy gimnastyczne...
Szpital hutniczy w Roździeniu
Historia

Szpital hutniczy w Roździeniu

Gmach szpitala hutniczego przy ul. J. Korczaka 27 wybudowano w stylu historyzmu ceglanego z elementami modernizmu, na rzucie prostokąta, metodą tradycyjną z cegły i kamienia (piaskowiec). Dwupiętrowy obiekt z dwuspadowym dachem o konstrukcji drewnianej (kryty dachówką), poddaszem i podpiwniczeniem posiada powierzchnia zabudowy 4250 m², powierzchnię użytkową 3964 m² i kubaturę 24200 m³. We wnętrzu zachowały się m.in. dwubiegowe klatki schodowe, pomieszczenie dawnej kaplicy z witrażami. Szpital powstał w latach 1906–1908, na dwieście lat istnienia przedsiębiorstwa „Giesche”. Zaprojektowali go Georg i Emil Zillmannowie – projektanci m.in. Giszowca, Nikiszowca i huty „Uthemnann”. Gmach zlokalizowano na działce, w sąsiedztwie szybu „Heintze” kopalni „Luisenglück” (pol. „Szczęście Luizy”), w ...
Z dziejów gminy żydowskiej w Roździeniu – Szopienicach
Historia

Z dziejów gminy żydowskiej w Roździeniu – Szopienicach

Piątkowe popołudnie. W kilkudziesięciu szopienickich i roździeńskich domach zapłonęły świece. Zapaliły je panie domu. Następnie kobiety przesłoniły oczy dłońmi, odmówiły modlitwę za domowników i wypowiedziały błogosławieństwo. Uczyniły tak, wspominając Sarę, żonę Abrahama. Wkrótce w mieszkaniach rozległy się słowa: „Szabat szalom!”. A później  wszyscy domownicy mogli zasiąść do uroczystego posiłku. Nazajutrz niektóre sklepy w naszej miejscowości były zamknięte. Ich właściciele świętowali, pamiętając, iż nawet Bóg po sześciu dniach stworzenia odpoczął. Współwyznawcy Rosenthala Z dziejów gminy żydowskiej w Roździeniu – Szopienicach We współczesnych Szopienicach ze świecą (i to nie szabatową) można szukać wyznawców judaizmu. Trudno sobie wyobrazić, że na przełomie XIX i XX wieku mieszkał...
Edukacja powszechna w Roździeniu i Szopienicach
Historia

Edukacja powszechna w Roździeniu i Szopienicach

W poprzednim odcinku historii edukacji w naszej dzielnicy pisaliśmy o pierwszej powszechnej szkole w Roździeniu,  która z czasem  ze względu na powiększającą się liczbę dzieci okazała się za mała. Nie było innego wyjścia jak tylko zrealizować plan budowy odrębnego obiektu dla dzieci z Szopienic. Zarząd Szkolny otrzymał propozycję kupna działki od państwa Tiele-Winklerów. Cena za 1m2 wynosiła 5 marek i była za wysoka. Ostatecznie zdecydowano się kupić 2 morgi ziemi przy szosie mysłowickiej od pani kupcowej Weihs za cenę 10000 marek. Lokalizacja została zatwierdzona, a koszty budowy obliczono na 60 000 marek. Sporządzenie rysunków budowy i kosztorysu zarząd szkolny zlecił mistrzowi budowlanemu panu Ritschelowi    z Roździenia. Po ich wykonaniu zarząd zatwierdził budowę i ogłosił publiczny pr...
190 lat szkolnictwa w Roździeniu
Dzielnica

190 lat szkolnictwa w Roździeniu

Przenieśmy się na chwilkę do końca XIX wieku. Przejdźmy dawną Chausseestraße (obecnie ul. Obrońców Westerplatte) na Plac Powstańców Śląskich. Naszym oczom ukaże się pierwszy budynek szkolny w Roździeniu, wybudowany w 1826 r. W bieżącym roku minęło dokładnie 190 lat od uruchomienia tej szkoły. Ów jubileusz był dobrą okazją do przypomnienia historii powszechnej edukacji w Roździeniu i Szopienicach. 28 listopada br. VI Liceum Ogólnokształcące im. Jana Długosza wraz z Akademią Regionalną działająca przy Gimnazjum nr 13 zorganizowały konferencję regionalną. Pani Joanna Kusz-Drozdowska zapoznała zgromadzonych gości z historią pierwszych szkół powszechnych w Roździeniu i Szopienicach. Po prelekcji uczestnicy mogli obejrzeć wystawę pamiątek historycznych związanych z edukacją na terenie S...