piątek, 26 kwietnia

Krótka historia dworca kolejowego w Dąbrówce Małej

Dworzec w Dąbrówce, okres II wojny światowej, z archiwum autora,

Mimo, że linię kolejową poprowadzono przez Dąbrówkę Małą już w latach 60. XIX wieku, to dworzec powstał kilkadziesiąt lat później. Między 1890  a 1895 rokiem wybudowano dworzec kolejowy  na gruncie kupionym od kopalni „Morgenstern”. Obiekt wzniesiony w stylu historyzującym  zachował się do dziś. Budynek o długości około 50 metrów mieścił m.in. poczekalnię i stróżówkę. Powstał także jeden peron z jedną krawędzią peronową. Stacja do 1906 roku  nosiła nazwę „Georggrube” w związku z bliskością kopalni „Georg” (pol. „Jerzy” – obecnie teren przy al. W. Roździeńskiego 214).W dniu 1 maja 1894 roku uruchomiono połączenie pasażerskie z Katowic, przez stację Kunigundenweiche i Georggrube, do Siemianowic i Bytomia. Od 1906 aż do 1922 roku  stacja nosiła nazwę „Eichenau”. Powstał także dom dla kolejarzy pracujących  na dworcu. Wzniesiono go na początku XX wieku (obiekt przy obecnej ul. R. Pitery 1, wyburzony w marcu 2016 roku).

W 1903 roku przy dworcu wybudowano także magazyn ekspedycji z biurem naczelnika stacji, a w 1906 roku – nastawnię wykonawczą i nastawnię dysponującą (zachowany do dziś obiekt na wprost dworca w sąsiedztwie cmentarza). W 1905 roku na miejscowym dworcu sprzedano 100 626 biletów, a w 1908 roku – około 120 000. W latach 1915–1916 do dworca dobudowano magazyn ekspedycji (w miejsce wyburzonego magazynu nafty, lampiarni
i transformatorowni ). Naczelnikiem dworca był wówczas Sonnenberg.

Ulicę prowadzącą do dworca od początku XX wieku określano jako Bahnhofstrasse (pol. ul. Dworcowa; obecnie ul. Stacyjna). Wtedy też oddano do użytku hotel kolejowy – Bahnhofs Hotel (obecnie budynek przy al. Niepodległości 1). Obiekt wzniesiono w stylu historyzmu ceglanego między 1900 a 1905 rokiem. Jego pierwszym dzierżawcą był Martin Pinoli.

W połowie lat trzydziestych odnowiono część budynku dworcowego, który służył mieszkańcom w okresie międzywojennym  a także po II wojnie światowej. W dniu 1 kwietnia 1968 roku zawieszono ruch pasażerski na linii Katowice Osobowa – Dąbrówka Mała – Siemianowice Śląskie – Chorzów Stary – Bytom Rojca. Było to spowodowane m.in. szkodami górniczymi, dekapitalizacją urządzeń technicznych, wiążącym się z tym spadkiem szybkości przejazdu oraz większą konkurencyjnością przewozów autobusowych. Utrzymano natomiast ruch towarowy, nakierowany na przewozy materiałów hutniczych oraz węgla kamiennego. W miejsce zlikwidowanych przewozów pasażerskich uruchomiono linię autobusową nr 74 o podobnej trasie (kursuje do dziś). Linię kolejową przez Dąbrówkę Małą (odcinek Siemianowice Śląskie – Szopienice Północne) zelektryfikowano dopiero pod koniec lat 80. XX wieku (trakcja elektryczna oddana do eksploatacji 25 kwietnia 1990 roku). Dworzec zaczął niszczeć. Część pomieszczeń zaadaptowano na mieszkania, a przez krótki okres mieściła się tu straż pożarna. W 1997 roku powstał Teatr „Gry i Ludzie”, który od 2003 roku swoją scenę ma właśnie  w tym starym dworcu kolejowym.

Artykuł został opublikowany w „Miesięczniku Roździeńskim”, nr 6/2019 (czerwiec 2019), str. 12

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *